Iedereen met een peuter herkent het waarschijnlijk.. Opeens wil je peuter van alles zelf doen en gaat hij soms totaal zijn eigen gang. Je kind begint met het ontwikkelen van autonomie, maar wat is dat eigenlijk?
Wat is autonomie?
Ieder kind heeft behoefte aan zelfstandigheid en het zelf mogen maken van verschillende keuzes. Deze behoefte ontstaat rond de peuterleeftijd en zal zich rond die leeftijd ook flink gaan ontwikkelen. Ze willen graag zelf dingen beslissen en niet (steeds) moeten doen wat iemand anders voor ze bedenkt.
Deze ontwikkeling noemen we autonomie. Het is heel normaal dat je kind deze ontwikkeling doormaakt. Sterker nog, hij heeft het nodig om groter en wijzer te worden. Het is aan jou als ouder om te kijken hoeveel kans je kind krijgt om dit te mogen ontwikkelen. Hoeveel kans je kind krijgt om zelfstandig te mogen zijn, zal van invloed zijn op de rest van een kind zijn leven. Als je kijkt naar autonomie bij peuters, kun je zeggen dat je peuter..
- .. verantwoordelijkheid wil kunnen nemen, maar ook wil krijgen
- .. zelf wil bedenken hoe hij dingen aan gaat pakken
- .. vertrouwen wil kunnen geven, maar dit ook wil krijgen
- .. keuzes wil mogen maken en zelf wil mogen bepalen hoe hij omgaat met de keuzes van een ander
Als het als ouder lukt om je peuter de vrijheid te geven om deze dingen te kunnen doen en vanaf een afstandje te sturen, heb je het veel makkelijker met een peuter.
Waarom botst het soms met ouders?
De meeste ouders ervaren een peuter die autonomie ontwikkelt als lastig. Dat is niet gek, want dit komt doordat zijzelf ook graag dingen willen beslissen of een plan hebben bij bepaalde dingen. Dit kan ervoor zorgen dat jij als ouder een ander plan hebt dan jouw kind. Jij wil bijvoorbeeld dat ze schoenen aan doen, terwijl je kind zelf wil bepalen dat het laarzen worden.
Het is dus de kunst om hier op de juiste manier mee om te gaan en je kind ook genoeg mogelijkheden te geven om de bovenstaande dingen te kunnen ontwikkelen, want dat wat je peuter nu ontwikkelt is belangrijk voor de rest van zijn/haar leven.
Meer verantwoordelijk geven
Je kunt je kind meer verantwoordelijkheden geven en meer keuzes laten maken vanaf een hele jonge leeftijd. Eigenlijk direct vanaf het begin van de peuterleeftijd, dus vanaf een jaar of anderhalf. Vanaf twee jaar is het helemaal de moeite waard om hiermee te beginnen. Kinderen van deze leeftijd zijn super behulpzaam en willen graag helpen, dus waarom zou je dat niet laten doen?
Ouders vragen mij vaak wat ze dan precies kunnen doen om hun kind verantwoordelijkheden te geven, want ze zijn nog zo klein. Begrijpelijk, maar onderschat ze niet. Er zijn allemaal verschillende klusjes en taken die zij kunnen doen. Dit valt samen met de gezamenlijke verantwoordelijkheid die in een gezin heel veel rust gaat brengen. De start ligt echt bij het geven van verantwoordelijkheden, dus go for it!